‘Barefoot running’ wel of niet doen?

Barefoot running is hardlopen op blote voeten. Dit lijkt heel onhandig, maar ‘barefoot running’ is een trend. Er verschijnen boeken over barefoot running (Born to Run), er worden artikelen geschreven (met wetenschappelijk onderzoek naar barefoot running) en ook sportmerken ontwikkelen schoenen die het principe van het hardlopen op blote voeten nabootsen.

Als we het hebben over barefoot running, dan hoeft dat niet te betekenen dat je ook echt met blote voeten de straat op gaat. Bekende sportmerken zoals Nike, hebben hardloopschoenen die gebaseerd zijn op het lopen op blote voeten. Dit zijn hardloopschoen met een dunne(re) zool in vergelijking met traditionele schoenen, ze bieden minder demping, zijn flexibel en volgen het natuurlijke looppatroon – ook wel natural running genoemd.

Er lijkt dan ook geen ontkomen meer aan. De bekendste natural running schoenen zijn zonder meer de Nike Free’s. Deze zijn niet meer uit het normale straatbeeld weg te denken, en worden als casual schoen gedragen.  die de voet begeleiden in hun natuurlijke loopbeweging.

Maar het lopen op blote voeten is niet nieuw. We lopen al miljoenen jaren op blote voeten, zelfs inwedstrijdverband. In 1960 won Abebe Bikila Olympisch Goud op de Marathon, tijdens de spelen van Rome, jawel: op blote voeten.

Het is pas na die tijd, in de jaren 70 dat de moderne hardloopschoen wordt uitgevonden. Voor die tijd liepen mensen op blote voeten, of op schoenen met minimale demping zoals sandalen.

Wat zijn de verschillen tussen barefoot running en het lopen op ‘normale’ hardloopschoenen?

Tijdens het hardlopen op normale schoenen (shod running) maken de meeste hardlopers een hiellanding. De hiel vangt de eerste klap op, waarbij de schok vanaf de hiel doorgaat richting de knie en de heup.

Bij barefoot runing land je meer op de middenvoet en voorvoet. Hierbij worden de voetspieren en de enkel meer geactiveerd, en wordt de klap van de landing beter over de gehele voet verdeeld. Het blootvoets lopen zorgt er  dus voor dat de voetspieren zich meer dan bij shod running, moeten aanspannen. Naast de voetspieren worden ook de achillespees, enkel en kuitspieren worden meer belast.

Leidt barefoot running tot minder blessures?

Dat is natuurlijk de vraag…. Het lijkt misschien niet goed voor je, maar toch is er enig bewijs dat barefoot running de kans op acute blessures aan de enkel verkleint (Warburton, 2001). Recent  onderzoek heeft aangetoond dat goede hardloopschoenen de kans op blessures niet helpen voorkomen.

Evolutionair bioloog Daniel Lieberman (2010) van de Harvard Universiteit in Cambrigde heeft onderzoek gedaan naar het hardlopen op blote voeten. Hij concludeert dat barefoot running (hardlopen op blote voeten) duidelijk verschilt van shod running (hardlopen op hardloopschoenen).

Voor- en midvoetlanding vs. hiellanding

[youtube]https://www.youtube.com/watch?v=auntctXMS5Q[/youtube]

Mensen die hardlopen op blote voeten hebben de neiging om meer op hun voorvoet (voorvoetlanding) en middenvoet te landen. Hardlopers die hardlopen met normale ‘traditionele’ hardloopschoenen, landen vaak op de hiel (hiellanding). Wat wordt opgevangen door de demping en verhoging (t.o.v. de voorvoet) in de hak van de hardloopschoen.

Verschil in landingskracht

Loopanalyses die Lieberman heeft uitgevoerd, laten zien dat zelfs op een harde ondergrond, hardlopers die op blote voeten lopen een kleinere impact van de landing hebben dan ‘shod-foot’ hardlopers.

Dit verschil is voornamelijk het gevolg van een meer gestrekte voet bij de landing, waarbij de enkel en meer natuurlijk afwikkelpatroon volgt. Doordat het looppatroon natuurlijker is, gaat er minder energie in de grond verloren. Lieberman concludeert voorzichtig dat voor- en midvoetlanders de voet en de onderste ledematen beschermt tegen veel voorkomende hardloopblessures

Overtappen naar barefoot running verstandig?

Er is dus enig bewijs, maar het bewijs is niet waterdicht. Veel hardlopers die het boek Born to Run van Christopher McDougal hebben gelezen zijn overgestapt op natural running. Niet allemaal met succes.

Wil je gaan starten met het ‘lopen op blote voeten’. Doe dit dan heel geleidelijk, bouw het langzaam op. Hoewel je natuurlijk niet echt op blote voeten loopt, maar op hardloopschoenen met minder demping, minder ondersteuning, meer flexibiliteit moeten je voetspieren, enkel, achillespezen en kuiten voldoende tijd krijgen om aan dit soort hardloopschoenen te wennen. Zeker in vergelijking tot traditionele ‘zwaardere’ hardloopschoenen.

Bronvermelding:

Lieberman, D, E. et al. (2010). Foot strike patterns and collision forces in habitually barefoot versus shod runners. Nature 463, 531-535.

Warburton, M. (2001). Barefoot Running. Sportscience, 5(3)